Melk is goed voor elk, melk is gezond. Zo zijn we thuis opgegroeid met melk, het maakte jarenlang onderdeel uit van ons dagelijks voedingspatroon. Bij het ontbijt een glas melk, bij de lunch een glas melk. En als toetje aten we ook een melkproduct; yoghurt of vla. In die tijd vroeg niemand zich af of melk ongezond was. Melk hoorde bij de maaltijd, net als aardappels.
Ook toen ik uit huis ging, dronk ik braaf mijn melk en at ik regelmatig yoghurt. Tijdens mijn zwangerschappen gebruikte ik zelfs extra melkproducten, deze zijn immers nodig om je ongeboren kindje te laten groeien, zo vertelt het Voedingscentrum. Het Voedingscentrum geeft het advies om elke dag 2 tot 3 glazen melk te drinken en dit geldt ook voor volwassenen. Ik ging ervan uit dat zij gelijk zouden hebben.
De eerste keer dat ik de conclusie trok dat melk misschien toch niet zo gezond is, was toen de behandelend KNO-arts van mijn jongste dochter adviseerde om haar op een zuivelvrij dieet te zetten. Mijn jongste dochter is vanaf haar geboorte chronisch verkouden, maakt heel veel slijm aan en heeft net na haar eerste verjaardag buisjes in haar oren gekregen omdat ze steeds ontstekingen in haar oor had. Zelf was ik vroeger ook vaak verkouden, had ik vaak een oorontsteking en nu nog steeds heb ik last van teveel slijmvorming, vooral tijdens het hardlopen.
Ik had van dat verband nog nooit gehoord en vond het fascinerend, een arts die het advies geeft om zuivel te mijden. Voor mij was dat aanleiding om uit te gaan zoeken of melk nu werkelijk zo gezond is. Daarnaast heb ik al jaren last van gevoelige darmen, PDS en bedacht ik me ineens dat ook daar zuivel van op invloed zou kunnen zijn. Ik startte met een zoektocht, die eindigde in een hele studie. En aangezien het onderwerp de laatste tijd actueler is dan ooit, wil ik graag mijn bevindingen delen.
Melk is dan wel een natuurlijk product, toch is het zeker niet zo gezond als we denken:
- Melk bevat onder andere melksuikers (lactose) en melk-eiwitten (caseïne). Zowel lactose als caseïne zijn door ons lijf slecht te verteren.
- De melk-eiwitten bevatten bovendien anti-genen, welke zorgen voor slijmvorming en ademhalingsproblemen. Ook tasten de anti-genen ons immuunsysteem aan, wat tot allergieën kan leiden.
- Verder verhindert de caseïne in melk de opname van andere vitaminen en mineralen.
- Omdat het menselijk spijsverteringsstelsel niet gericht is op het verteren van zuivelproducten, kan het gebruik van melk, kaas en yoghurt leiden tot diarree, buikkrampen, Â oorontstekingen, astma, acne, eczeem en huidirritatie.
- Ook bevat zuivel het vrouwelijke hormoon oestrogeen, dat de groei van (borst)kanker kan bevorderen en de werking van de schildklier kan verslechteren.
Ik vind dit goede redenen om het gebruik van zuivel, en met name melk, drastisch te beperken. Ik som hier maar kort op waarom melk ongezond is, maar omdat dit tegenwoordig overal terug te lezen is. Hier wil ik vooral een focus leggen op wat de gezondheidsvoordelen zijn van het stoppen met zuivel te gebruiken.
Sinds ongeveer een maand zijn zowel mijn dochter als ik voor 80% zuivelvrij. 80% ja, want het is namelijk best lastig om zuivel compleet uit je eetpatroon te schrappen, zeker als je allebei gek bent op kaas! Maar niet alleen de kaas staan we onszelf af en toe nog toe, als je eens oplet in hoeveel producten lactose of caseine verwerkt is, krijgen we ongemerkt nog een heleboel zuivel binnen. Het is dus nog niet gemakkelijk om zuivelvrij te leven. Echter, de gezondheidswinst die wij beiden geboekt hebben, minder slijm, minder verkoudheid (en de pukkeltjes op mijn bovenarm zijn zo goed als weg) maken het zeker de moeite waard om dit patroon vol te houden. Ook zijn mijn darmen een stuk rustiger geworden, winst!
Bewust en gezond eten houdt in dat je luistert naar je lijf. Wat heeft het nodig, waarmee wordt het echt gevoed? Hoe voelt je lijf zich na het eten van bepaalde voeding? Waar voel ik me goed bij, door welke voeding voel ik mij optimaal? Mijn advies om vooral ook eens te experimenteren met het weg laten van zuivel. Wat doet het met je lijf, hoe voel je je?
Voor mij werd deze week nog even goed duidelijk hoe mijn lijf zich voelt na het eten van zuivel; ik hing binnen een half uur boven het toilet. Zo snel kan je lichaam eraan wennen dat je geen zuivel meer eet, leerde ik van Suzanne en van Tamara. Bedankt meiden voor de bevestiging!
In een volgend artikel (lees deel I en deel II) ga ik verder in op de producten die je kunt gebruiken om zuivel te vervangen. Drink jij nog melk? Heb je nog vragen over mijn ervaring met zuivelvrij? Laat ze achter in een reactie.
Wil je mijn tips om bewust en gezond te eten in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief (rechtsboven).
33 reacties
Interessant artikel Reny! Ik eet momenteel ook een maand zuivelvrij, aangezien we een whole30 doen en ik geloof dat ik verder niet echt last heb van zuivel, maar het is wel iets om op te letten!
Dank je wel Simone! En goed naar je lijf luisteren; als het gaat protesteren bij zuivel, dan zou ik het laten staan. En anders met mate, zoals alles… 😀
Leuk artikel! Ik ben zelf nooit echt dol geweest op melk. Maar nu ik meer en meer lees over gezondheid, ben ik ook helemaal geen voorstander om melk te beginnen drinken, de meeste gezondheidsboeken raden het af. Wat ik wel drink is amandelmelk. Bij mijn havermoutpap doe ik het bijvoorbeeld.
Kaas eet ik zelf ook veel te graag om te laten staan. Ik neem meestal feta, mozzarella, haloumi of geitenkaas. Welke kaas eet jij dan nog het meest?
Ook parmezaan of peccorino gebruik ik soms om mijn gerechten af te werken.
Gr. Julie van hapjesprinces.be
Ik ben eigenlijk nog het meest gek op komijnekaas… En op parmezaanse kaas. Ik eet daar nu wel minder van, maar laten staan gaat niet lukken en wil ik ook niet. Moet jij ook niet doen hoor, als je er zo van geniet!
Komijnekaas, ken ik niet. Eigenlijk echt nog nooit van gehoord of in de winkel zien liggen. Ik ga er eens moeten op letten 🙂
Groetjes Julie
Goed artikel! Ik heb me een jaar geleden ook verdiept in het drinken van melk. Toen mijn dochter van de flesvoeding af ging, dronk ze standaard 3 flessen melk per dag. Ze kreeg last van obstipatie, maar ik heb nooit de link gelegd met melk. Een jaar geleden kreeg ik de diagnose fybromialgie. Ik ben me toen gaan verdiepen op voeding en vooral welke producten een slechte werking had bij fybromialgie. Ik kwam er achter dat lactose slecht tot niet verteerd wordt door ons lichaam en ben gestopt met het drinken van melk. Ook mijn dochter drinkt weinig tot geen melk meer. We voelen ons stukken beter.
Wat fijn Marianne, dat het jullie zo geholpen heeft. Melk (en zuivel) hebben nogal wat effect op ons lijf (voor sommige mensen) en dan is het zeker raadzaam om te testen wat het met je doet als je het laat staan. Voor jullie pakte dat goed uit! Dank je wel voor je reactie!
Ik ben de laatste tijd heel erg bezig met gezonde voeding, vooral omdat ik sinds 2 jaar meer en vaker last van mijn darmen heb en mijn zoon heeft enorme last van acne. Maar…..er zit een grote maar aan want ik zie door de bomen het bos niet meer. Tarwe is niet goed, suikers in van alles en nog wat is niet goed, melk is niet goed. Wat blijft er nog over om te eten? En ik snap het allemaal en geloof ook absoluut dat zowel melk, als tarwe als te veel suikers niet goed is maar ja….wat moet je dan eten? Ik dacht mijn ontbijt/lunch gevonden te hebben in havermout, tja..aangemaakt met melk!! Nu kan je wel andere soorten melk kopen en bv speltbrood eten enz. maar met een gezin van 4 personen vind ik dat allemaal veel te duur. Dat kunnen wij simpelweg niet betalen. Dus ja…..ik weet het echt even niet meer.
Rustig ademhalen Vivian 😀 Het toewerken naar een gezonder eetpatroon heeft tijd nodig, tijd om uit te vinden wat gezond is en wat voor jouw lijf gezond is. En tijd om te ontdekken welke dingen je wilt blijven eten en welke niet. Je kunt heel veel eten, maar wel met mate. Havermout kun je trouwens ook met water maken, en dan een beetje pimpen met wat fruit, kaneel en pompoenpitjes en kokosrasp. Dan heb je al een eerste tarwe- en zuivelvrije maaltijd.
Doordat ik nu een stuk creatiever ben geworden in de keuken, valt het kostenaspect uiteindelijk wel mee. Maar dat is wel op een wat langere termijn. Succes, blijf me volgen dan komt het vast goed!
Ik ben ook al eventjes bezig met gezonde voeding. Persoonlijk vind ik het ook wat prijziger. Langs de andere kant ga je ook minder kant-en-klare dingen kopen, minder snoep, enz…. waardoor het misschien uiteindelijk nog wel meevalt. Ik ga vaak naar de biowinkel, maar helemaal niet voor alles. Combineer een beetje de gewone winkel en bio, zo valt de prijs nog goed mee.
Mijn havermout maak ik met amandelmelk 🙂 Of probeer eens fruit met kefir en pitten en zaden, ook heel gezond.
Groetjes Julie
Erg herkenbaar. Ik was ook altijd verkouden. Een chronisch verstopte neus, altijd dichte oren en minimaal één keer per jaar een oorontsteking. Na vorig jaar 5 keer achter elkaar een oorontsteking te hebben gehad en dus ook weer een antibioticakuur, was ik er helemaal klaar mee. Na een aantal onderzoeken bleek dat ik een koemelkallergie heb. Na een half jaar zuivelvrij leven, met uitzondering van geitenkaas, merk ik een aanzienlijk verschil. Erg fijn dat het weglaten van zuivel mij weer een gezonder lichaam geeft.
Wat een fijn verhaal Iris! En wat fijn dat je je weer gezond voelt, daar doe je het toch voor?! Ik heb me niet laten testen, maar door de KNO-arts van mijn dochter ging er wel een belletje rinkelen, en het resultaat na 1 maand is al verbluffend… Dank je wel voor jouw reactie!
Ik heb precies dezelfde ervaring, voel me een stuk beter zonder zuivel. In lichte hoeveelheden gaat het nog wel maar als ik melk drink word ik echt ontzettend misselijk
Gelukkig dat het voor jou zo werkt Hester, de zuivel laten staan. Vooral goed luisteren naar je lijf, daar leer je zoveel van!
Hoi Iris,
Herkenbaar. Ik heb precies hetzelfde gehad. Ik heb mezelf nooit laten testen of ik allergisch ben voor melk. Ik ben er op eigen initiatief mee gestopt en voel me ook zoveel beter.
Groetjes,
Suzanne
Soms levert het zoveel meer op om gewoon naar je eigen lijf te luisteren dan door de hele medische molen gehaald te worden. Soms he, niet altijd 😀
Mooi stuk ook op jouw site!
Ik vind melk helemaal niet lekker en drink het al bijna 10 jaar niet meer. Het enige wat ik nog af en toe eet is een schaaltje Griekse Yoghurt. Mijn kinderen drinken nog wel melk, maar dat bied ik ze ook minder aan. ’t Is alleen wat lastig om een ander alternatief te vinden wat ze drinken bij het ontbijt. Ik ben nu groene thee aan ’t introduceren en dat vinden de 2 oudsten gelukkig wel erg lekker.
Bij het ontbijt drinken mijn meiden vaak thee (kamille, rooibos) of wat diksap. Soms wat natuurlijke appelsap met water. En vaak genoeg ook gewoon water, al moeten kinderen daar wel echt aan wennen. Maar dat is een mooie uitdaging 😀
Probeer anders eens amandelmelk of hazelnootmelk, rijstmelk of sojamelk 🙂
Waw super dat kinderen groene thee lusten! Ik heb het zelf moeten leren drinken.
Er was vorig jaar ook ergens (weet niet meer exact waar) een onderzoek van een professor die juist toen zei dat het drinken van melk juist slecht voor een mens is. Melk is immers een groeiproduct van de koe voor haar kalf, en niet voor een mens. Het gaat puur om Calcium, en het achterliggende verhaal dat je daarom melk moet drinken
Inderdaad, dat heb ik ook gehoord. Klinkt aannemelijk, toch? Calcium haal je ook uit andere voedingsmiddelen, daarover later meer!
Een jaar geleden ben ik nav het boek ‘de voedselzandloper’ van Kris Verburg, onder andere gestopt met drinken en eten van zuivelproducten. Dit boek is geschreven door een arts die alleen gezondheidsclaims doet indien ze zijn onderbouwd met grote goed-opgezette studies. In dit boek wordt (goddank) één uitzondering gemaakt als het gaat om zuivel: KAAS is bewezen gezond! 🙂
Wat ben ik ook blij dat kaas er goed is uit gekomen 🙂 Ik zou niet zonder kunnen.
Groetjes Julie
Mijn dochtertje drinkt bijna alleen water, soms thee (slap) en een keer per dag en heel klein beetje Karvan Cevitam in haar water. Wel krijgt ze nog melk, maar alleen in haar ochtendpap. Ik merk niet dat ze ergens last van heeft, dus ik hoop dat dit wel ok is. Naar aanleiding van je artikel eerder over brood ben ik overgestapt op bijna alleen speltbrood, al haal ik ook wel eens gewoon volkoren, wel van de bakker. En als ik dan kijk hoeveel brood ze eet. Twee sneetjes brood, hooguit drie. Eerder uitzondering dan regel. Dit soort artikelen helpen mij wel goed overigens!
Hoi Rory, Als je dochter niets merkt dan heeft ze waarschijnlijk niet erg gevoelige darmen, gelukkig maar! Wel is het zo dat zuivel ervoor zorgt dat andere voedingsstoffen minder goed worden opgenomen, dus ik zou zeker niet meer geven dan je nu doet. En eventueel vervangen door andere soorten melk, daar kom ik later nog op terug! Fijn dat je wat aan mijn artikelen hebt 🙂
Is er een vervanger voor kwark (behalve sojayoghurt)?
Ik kan wel een vervanger bedenken, maar dat ligt er ook aan waar je het voor wilt gebruiken. In je ontbijt zou je zelfgemaakte (dikke) rijstmelk kunnen gebruiken, in taarten of desserts zou je ook voor geitenkwark kunnen kiezen.
Dankjewel voor de tips. Het is inderdaad voor het (muesli) ontbijt.
Hoi Reny, even een vraagje: hebben kinderen de melk niet nodig vanwege de calcium die er in zit? Ik weet dat onder andere groente ook een goede bron is van calcium, maar mijn dwarse peuter weigert ALLE groenten (evenals het meeste andere warm eten. Uitgezonderd kipburgers 🙂 ). Ik ben met hem een beetje aan het uitproberen; heb een tijdje rijstemelk met toegevoegd calcium gegeven maar daar kreeg hij vreselijk nare ontlasting van dus dat wordt hem niet. Nu weer (tijdelijk) terug op de gewone melk, omdat ik toch over de calcium begon te twijfelen. Weet jij hoe dat zit? Dankjewel, groetjes Femke
Hi Femke! Wil jij mij een mail sturen op reny@mindyourfeed.nl Jouw vraag is te uitgebreid om hier te beantwoorden maar ik herken jouw issue met mijn eigen kinderen! Ik hoor graag van je!
Ik gaf mijn dochtertje (nu 14 mnd) eerst ook slappe lauwe thee, maar daar schijnt een stofje in te zitten waardoor ijzer minder goed wordt opgenomen. Daarom geef ik dit niet meer bij de boterham of pap. Wilde ik even delen 🙂
Welke thee gaf je haar en om welk stofje gaat het? Ik ben benieuwd!
You’re a real deep thinker. Thanks for sharing.